Η Άννα Ξανθοπούλου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1969, όπου ζει έως και σήμερα. Τελείωσε το Λύκειο και έχει κάνει διάφορες δουλειές, όπως δακτυλογράφος, γραμματέας σε φροντιστήριο, σε αρχιτεκτονικό γραφείο, σε εκδοτικό οίκο και γραφίστρια. Σήμερα εργάζεται ως ιδιωτική υπάλληλος. Ποτέ δεν υπήρξε φιλόδοξη επαγγελματικά. Πάντα προτιμούσε την ψυχική της ηρεμία και να αξιοποιεί τον ελεύθερο χρόνο της για να κάνει αυτά που αγαπά. Είναι διαζευγμένη και μητέρα ενός 19χρονου αγοριού. Η επαφή της με τη λογοτεχνία είναι καθαρά επαφή αγάπης και ξεκινά από τα παιδικά της χρόνια. Γνωρίζει το έργο επιφανών Ελλήνων και Ξένων πεζογράφων και ποιητών, και γι’ αυτό ακριβώς διαθέτει την απαιτούμενη σεμνότητα σε ό,τι αφορά τη δική της παρουσία. «Αν έπρεπε να γράφουμε κάτι πέρα από τα ήδη υπάρχοντα δημιουργήματα, θα έπρεπε να είχαμε σωπάσει από καιρό, καθώς τα περισσότερα έχουν ήδη ειπωθεί με τον πιο αριστοτεχνικό τρόπο» αναφέρει. Παρ’ όλα αυτά, όπως η ίδια πιστεύει, υπάρχει η ανάγκη του προσωπικού μοιράσματος, και ήδη αυτό είναι ένα κίνητρο.
Ήμασταν σκιές του εαυτού μας/απόδειξη ότι υπήρξε φως/κι ίσως/κι ένας εαυτός./ Τώρα τυφλοί δινόμαστε στο χάος./Όχι σκιές./Μόνο σκοτάδι.
Λόγοι, Άννα Ξαναθοπούλου,2023
Επιμέλεια συνέντευξης για το ΣημειΩματάριο: Άννα Ρω
Αν τα βασικότερα χαρακτηριστικά σας ταυτίζονταν με σημεία στίξης θα ήταν; Το ερωτηματικό και τα εισαγωγικά.
Η ανυπέρβλητη δύναμη του λόγου βασίζεται…Στην προσέγγιση του άλλου διά μέσου του, στην έκφραση και άρα στην επικοινωνία.
Τα πιο δυνατά έργα στο αναγνωστικό σας καταθετήριο;
Το βιβλίο που διεύρυνε την αντίληψή μου για την έννοια της γραφής ήταν ο «Οδυσσέας» του Τζέημς Τζόυς. Μετά το τέλος του αποζητούσα απεγνωσμένα κάτι αντίστοιχο, χωρίς να το βρω. Εξίσου ενδιαφέρουσα προσέγγιση ήταν «Τα κύματα» της Βιρτζίνιας Γουλφ αλλά και η «αναρχική» «σουρεαλλισιτική» σύνταξη του Γιάννη Σκαρίμπα. Ωστόσο, το πιο ποιητικό βιβλίο που δεν ήταν ποίημα, ήταν «Ο σχοινοβάτης» του Ζαν Ζενέ και το πιο σπαρακτικό το «Χωρίς» του Σάμιουελ Μπέκετ.
Ένα προσωπικό θετικό – αρνητικό σημείο ορόσημο;
Η μητέρα μου, σκληρά εργαζόμενη, μού ετοίμαζε με πολλή αγάπη κάθε μέρα ένα χοντροκομμένο σάντουιτς για κολατσιό στο νηπιαγωγείο, που εγώ δεν το έτρωγα γιατί ντρεπόμουν να το εμφανίσω και το έβαζε σε ένα πολύ κομψό τσαντάκι, που μου είχε κάνει δώρο η νονά μου, η οποία προέρχονταν από μια μικροαστική οικογένεια και είχε μια σχετική οικονομική άνεση. Στο τέλος ενός διαλείμματος, μπαίνοντας μέσα στην αίθουσα, είδα το τσαντάκι μου στα πόδια ενός συμμαθητή μου, που το κλωτσούσε σαν μπάλα και γελούσε χαιρέκακα, χωρίς καν να έχουμε ανταλλάξει μια κουβέντα. Αυτή ήταν η αρχή της συνείδησης ότι δεν είμαι σαν «αυτούς», ότι από κει και πέρα έπρεπε να πορευτώ μόνη μου, μακριά τους. Πράγματι, υπήρξα ένα μοναχικό παιδί σε όλη τη σχολική ζωή μου.
Μπορεί αυτό να σας οδήγησε στη συγγραφή;
Προφανώς η μοναξιά μου και η ανάγκη να επιβιώσω σε ένα σύμπαν, μακριά από τους ανθρώπους με την ασχήμια μέσα τους.
Ο δρόμος της συγγραφής χαρτογραφεί τον δρόμο προς την αυτογνωσία;
Σίγουρα, είναι σαν ένα είδος ψυχανάλυσης.
Είναι ο συγγραφέας θεράπων των λέξεων;
Χμμ … Περισσότερο νομίζω ότι ισχύει το αντίστροφο.
Οι συνταξιδιώτες στο συγγραφικό σας ταξίδι;
Οι μνήμες μου, οι εντυπώσεις, τα διαβάσματα, ο πόνος, η παρατήρηση, το όνειρο
Η πρώτη φορά απέναντι στη λευκή σελίδα.
Ένας άγνωστος κόσμος. Η πρόκληση του ταξιδιού! Το καρδιοχτύπι και η χαρά, η ανυπομονησία και το ξεκίνημα.
Η θέση τού αναγνώστη σε αυτήν;
Κυρίαρχη. Το γράψιμο αποτελεί ανάγκη, αλλά συνειδητά ή ασυνείδητα απευθυνόμαστε σε κάποιον. Κι αυτός είναι ο αναγνώστης. Είναι ο αποδέκτης των όσων τοποθετούμε πάνω στη λευκή σελίδα.
Και η θέση του συγγραφέα;
Ο «εργάτης» που θα τη γεμίσει. Ο «ασθενής» που θα μιλήσει. Ο «σκηνοθέτης» που θα την σχεδιάσει και θα συντονίσει τα πάντα ως την τελική της μορφή.
Πρόσφατο έργο σας;
Οι Λόγοι. Είναι μια μικρή ποιητική συλλογή που απαρτίζεται από δύο μέρη και είναι και το πρώτο μου βιβλίο.
Το κέντρο βάρος του;
Το κέντρο βάρους του είναι «ο πόνος του ανθρώπου και των πραγμάτων», που έγραφε και ο Κώστας Καρυωτάκης. Είναι παρατηρήσεις μικρές και καθημερινές στο πρώτο μέρος αλλά και σκοτεινές και απαισιόδοξες στο δεύτερο, που κλείνει με ένα ποίημα που δεν αφήνει περιθώρια ψευδαισθήσεων.
Συμπαθητικά τα πάθη/έτσι εξημερωμένα στις εσωτερικές μας τσέπες,/συμπαθητική κι η ποταπότητα/που καλημερίζει στις συναναστροφές μας.Η μικροψυχία δίνει λάμψη στο βλέμμα/και το ψεύδος σπρώχνει τα χείλη/σχεδόν σε γκριμάτσες γέλιου. Έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε την πρόκληση;/Να μην ξεχάσουμε να πάρουμε ομπρέλα:/βρέχει ανεξερεύνητες ιδέες.
Βρέχει, Λόγοι, Άννα Ξανθοπούλου, 2023
Οι ήρωές του στον χώρο και τον χρόνο;
Οι μοναχικοί, οι απογοητευμένοι, οι άνθρωποι που παγιδεύτηκαν στην υποκρισία, σε έναν τρόπο ζωής που δεν επέλεξαν, οι παραιτημένοι και οι εν γνώσει τους πρωταγωνιστές του παραλόγου.
Είναι οι ήρωες που θα μπορούσαν να πρωταγωνιστήσουν απανταχού. Και επίσης, οι ήρωες που «άντεξαν» δυστυχώς στο χρόνο και συνεχίζουν την ίδια πορεία χωρίς τίποτε να αλλάζει. Φυσικά το «δυστυχώς» αναφέρεται στη συνέχιση της άχρωμης ζωής τους και όχι στη φυσική τους παρουσία.
Ως πρώτος αναγνώστης του βιβλίου σας θα λέγατε γι` αυτό ότι…
Είναι μια συμπαθητική πρώτη παρουσία (αστειευόμενη το λέω). Νομίζω ότι υπάρχουν σημεία που θα με κέντριζαν να θέλω να διαβάσω και το επόμενο.
Ο συγγραφέας ή ο ήρωας κατέχει την πρώτη θέση στη συνείδηση του αναγνώστη;
Ο ήρωας, με τον οποίο θα πρέπει να βρει ένα σημείο ταύτισης. Για να τον κερδίσει το βιβλίο και να συνεχίσει την ανάγνωση. Ο συγγραφέας είναι σε δεύτερη μοίρα, αν και όλοι ξέρουν ότι κρύβεται πίσω από ένα ή περισσότερα πρόσωπα του βιβλίου.
Μυθοπλασία & Πραγματικότητα είναι αντίρροπες δυνάμεις;
Θα έλεγα ότι είναι αλληλένδετες. Η μυθοπλασία δανείζεται από την πραγματικότητα και η δεύτερη εκμεταλλευόμενη τη μυθοπλασία, μπορεί να κατατεθεί στη συνείδηση του αναγνώστη διά μέσου του έργου τέχνης.
Η πορεία της λογοτεχνίας και κατ` επέκταση της γλώσσας σ` έναν κόσμο εικονοποίησης;
Ποτέ η λογοτεχνία και η γλώσσα δεν αφορούσαν στο σύνολο του κόσμου. Ένας αριθμός ανθρώπων γοητεύονταν ή ασχολούνταν με αυτές. Οι άνθρωποι λοιπόν που γοητεύονται ακόμη, θα συνεχίσουν να διαβάζουν ή να γράφουν. Υπάρχουν αλλαγές. Τα βιβλία σε ψηφιακή μορφή … Προσωπικά δεν μπορώ παρά να παρακολουθήσω μόνο αποσπάσματα. Χρειάζομαι το χαρτί για να συγκεντρωθώ. Την απουσία του ηλεκτρονικού «θορύβου». Αλλά αυτό είναι χαρακτηριστικό μάλλον της γενιάς μου. Μπορεί οι μελλοντικοί συγγραφείς και αναγνώστες να υιοθετήσουν άλλες συνήθειες, αλλά θα πρέπει να συμβιβαζόμαστε με τις εξελίξεις. Αλλιώς θα θεωρηθούμε «γραφικοί».
Ανεξερεύνητα τοπία στη συγγραφή;
Το θέατρο. Αν και μου αρέσει να διαβάζω δυνατά θεατρικά έργα, νομίζω ότι ελκύομαι περισσότερο από τα γύρω από τους διαλόγους στοιχεία. Παρόλα αυτά είναι ένα απαιτητικό είδος συγγραφής.
Ο κόσμος του συγγραφέα συνίσταται…:
Στην παρατήρηση και την τόλμη. Θέλει θάρρος για να εκτεθείς.
Νιώθω πως αυτός ο κόσμος δεν μπορεί να `ναι το σπίτι μας.1 Πού κατοικεί το όραμά σας; Αχ, νομίζω εκεί, στον πλανήτη του μικρού Πρίγκηπα.
Αν ήσασταν προ του διλλήματος να προικοδοτήσετε με κάτι τον κόσμο, τι θα ήταν αυτό; Ευφυΐα. Την χρειαζόμαστε. Για να αλλάξει.
Η δύναμη του βιβλίου συνίσταται;
Το βιβλίο μπορεί να διαμορφώσει συνειδήσεις, να συμβάλλει στη γνώση και άρα στη σκέψη. Μπορεί παράλληλα να αναδείξει την ομορφιά, τη συγκίνηση, όλα όσα φοβόμαστε ακόμη και να σκεφτούμε. Είναι ένα μέσο. Και εκεί στα χέρια του αναγνώστη, είναι ένα μέσο επικοινωνίας. Ακόμη και μια παρέα.
Αντί βιβλίου τι;
Η μουσική και η φωτογραφία.
Ένας τίτλος – στίχος ως δείκτης του μέλλοντος;
«We are accidents waiting to happen»
(από το There there των Radiohead)
Κι ένας αγαπημένος;
(Ζαν Ζενέ, Ο σχοινοβάτης)
…. Το κοινό – που χάρη σ’ αυτό υπάρχεις, γιατί χωρίς το κοινό δε θα
καταχτούσες ποτέ τη μοναξιά – είναι το κτήνος που εσύ στο τέλος θα
το εξοντώσεις. Η τελειότητα κι η τόλμη σου όση ώρα εμφανίζεσαι το
εκμηδενίζουν.
Μάταιες οι συμβουλές μου και άστοχες. Δεν είναι δυνατόν να τις
ακολουθήσει κανείς. Ήθελα μόνο να γράψω για την τέχνη σου ένα
ποίημα που θα σε θερμάνει ολόκληρο, απ’ την κορφή ως τα νύχια. Ν’
αναφλεγείς ήθελα, όχι να σε διδάξω.
Ταυτότητα βιβλίου:
Τίτλος: Λόγοι
Συγγραφέας: Άννα Ξανθοπούλου
Χρονολογία: Απρίλιος 2023
Είδος: Ελληνική ποίηση
ISBN: 978-618-5733-42-1
Σελίδες: 38
Άννα Ξανθοπούλου στο διαδίκτυο: https://www.instagram.com/anna.ksanthopoulou/?fbclid=IwAR1TgcTxkllKyXMZ5JvJGbIEFdTvNyfmkpl9N8jCUpDZ9iE3bSgFIEB8l6k# 2023
Πηγή βιογραφικού, φωτογραφιών: Εκδόσεις Βακχικόν
1. Απόσπασμα από το ποίημα: «Αυτοκράτωρ Ιουλιανός προς φιλόσοφον» του Γιώργου Μπλάνα
