Η Ισμήνη Σακελλαροπούλου είναι σκηνοθέτης σεναριογράφος και Θεατρολόγος. Στέλεχος της Εκπαιδευτικής Τηλεόρασης και Ψηφιακών Μέσων του Υπουργείου Παιδείας, Υπ. Διδάκτωρ στο τμήμα Θεατρικών Σπουδών στο ΕΚΠΑ.
Έχει σκηνοθετήσει θεατρικές παραστάσεις στην Ελλάδα και την Κύπρο καθώς και ταινίες και ντοκιμαντέρ μικρού και μεγάλου μήκους, οι οποίες συμμετείχαν και διακρίθηκαν σε φεστιβάλ της Ελλάδας και του εξωτερικού (Kalavryta- Gernika, Δικαίωση 3368, Μπαμπούσκα- Η τελευταία κούκλα,Fragmenta κα). Επίσης, έχει λάβει πολλές διακρίσεις με μαθητικά βίντεο ως εκπαιδευτικός θεατρικής αγωγής.
Η Ισμήνη Σακελλαροπούλου στέκεται αρωγός στην προσπάθεια ανάδειξης του Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος από τους Γερμανούς ναζί τον Δεκέμβριο του `43 παρουσιάζοντας έργα σχετικά με αυτό το θέμα. Για τον λόγο αυτό η εφημερίδα Πελοπόννησος την τίμησε με τον τίτλο πρόσωπο της χρονιάς 2023 στον τομέα των Τεχνών και του Πολιτισμού.
Πρόσφατα εκδόθηκε από την ΚΑΠΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ το θεατρικό έργο “Καλάβρυτα-Δικαίωση 3.368”, όπου εκτυλίσσεται μια εικονική δίκη Καλαβρυτινών-Γερμανών για το θέμα της Διεκδίκησης των Γερμανικών Οφειλών τις οποίες η Γερμανία αρνείται να καταβάλλει.
«Οι αποζημιώσεις δεν είναι άψυχα νομικά έγγραφα οικονομικών διεκδικήσεων, αλλά μια ιστορική πηγή, μια αναλυτική καταγραφή ενός δράματος και παράλληλα ενός αγώνα, οι ρίζες του οποίου βρίσκονται στο τραγικό έτος 1943. […]. Το θεατρικό έργο είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε για να μείνει άσβεστη η μνήμη και να αναδειχθεί η ιερή προσπάθεια της δικαίωσης των θυμάτων των Καλαβρύτων και των γύρω χωριών. Για μένα, η προσπάθεια αυτή είναι έργο ζωής!»
Επιμέλεια συνέντευξης για το ΣημειΩματάριο: Άννα Ρω
Ποιο είναι το εφαλτήριο για τη συγγραφή του θεατρικού έργου “Καλάβρυτα-Δικαίωση 3.368”;
Μέσα στο μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος, έκανα τα πρώτα μου βήματα ως μαθήτρια- πριν το σχολείο μας γίνει μουσείο. Ζούσαμε την ιστορία των εκτελεσθέντων και των συγγενών που απέμειναν- τραγικές φιγούρες και αυτές, στην καθημερινότητα μας. Το 1995 ο πατέρας μου, ήταν ένας από τους δικηγόρους που κατέθεσαν στο Πρωτοδικείο τις 3.368 αγωγές των Καλαβρυτινών και των κατοίκων των γύρω χωριών, αγωγές που με έβαζε να δακτυλογραφώ στην γραφομηχανή. Από το χαρτί με το μελάνι της γραφομηχανής όλες αυτές οι εμπειρίες ήταν η αρχή για αυτό το θεατρικό έργο.
Είναι προσωπικό σας όραμα η δικαίωση των Καλαβρυτινών;
Πιστεύω ότι είναι συλλογικό όραμα, όχι μόνο των Καλαβρυτινών αλλά όλου του κόσμου, όσο και αν αυτή η φράση έχει μια υπερβολή. Φανταστείτε αν εκδικαζόταν μια ανάλογη υπόθεση και αποδιδόταν δικαιοσύνη με πολύ βαριά πρόστιμα στις χώρες που κάνουν πολέμους, μπορεί να είχαμε λιγότερους. Ρομαντική σκέψη μεν αλλά με στοιχεία ρεαλισμού δε.
Το έργο διαδραματίζεται σε…;
Σε ένα δικαστήριο. Στο Πρωτοδικείο Καλαβρύτων όπου κατατέθηκαν το 1995.
Πιστεύετε πως ο λογοτεχνικός λόγος λειτουργεί ως θεματοφύλακας της συλλογικής μνήμης;
Αδιαμφισβήτητα. Ενδεχομένως αποτελεί και τον πιο άμεσο τρόπο για να μαθαίνουμε ιστορικά γεγονότα που δεν πρέπει να ξεχάσουμε. Όχι για λύπηση αλλά για να μην επαναληφθούν ανάλογα εγκλήματα πολέμου.
Ισχύει το ίδιο και για τις υπόλοιπες καλές τέχνες;
Το λογοτεχνικό κείμενο είναι ο καμβάς, η βάση για να τροφοδοτήσει τις καλές τέχνες .
Ποιοι φορείς θα μπορούσαν να σταθούν αρωγοί για αυτόν τον σκοπό;
Στην προκειμένη περίπτωση ενός θεατρικού έργου ο εκδοτικός οίκος που σε εμπιστεύεται είναι ο πρωταρχικός παράγοντας για να βοηθήσουν αυτόν τον σκοπό. Οι κρατικοί φορείς είναι ένα άλλο κομμάτι όπως και η ανταπόκριση του κόσμου δίνει σε αυτό το όραμα μια συνέχεια ή και το αντίθετο.
Το κοινό ανταποκρίνεται στα ζητήματα που θέτει το έργο σας;
Δεν έχει ξαναγραφτεί κάποιο ανάλογο θεατρικό το οποίο εμπεριέχει προλογικά σημειώματα και επίμετρο από καταξιωμένους γνώστες του θέματος της δικαιοσύνης και μέσα από το σύνολο αυτής της έκδοσης ο αναγνώστης εισέρχεται στο θέμα των γερμανικών αποζημιώσεων μέσα από μια εικονική δίκη που δεν έγινε ποτέ. Από τις πρώτες αντιδράσεις των ανθρώπων που ήρθαν σε επαφή με το έργο είναι ιδιαίτερα συγκινητικές.
Έχετε εντάξει και άλλα έργα σας στο ίδιο θεματικό πλαίσιο. Πιστεύετε πως έκλεισε αυτός ο δημιουργικός κύκλος ή υπάρχει χώρος για νέες γεννήσεις στο μέλλον;
Σε αντίθεση με το μότο που προσπαθούν να περάσουν ορισμένοι φορείς ότι αυτά τα θέματα είναι ξεπερασμένα θεωρώ ότι δεν κλείνει ποτέ αυτός ο δημιουργικός κύκλος. Έχω μελετήσει σε βάθος μαρτυρίες από της Γκουέρνικα που έχουν πολλά κοινά με τις Καλαβρυτινές μαρτυρίες, κείμενο το οποίο έκανα ντοκιμαντέρ και βραβεύτηκε, οπότε είδωμεν…
Η σύγχρονη ελληνική δραματουργία εμβαθύνει σε θέματα ανάλογης ηθικής αξίας;
Τα ιστορικά θέματα δεν εκλείπουν από την ελληνική δραματουργία. Θεωρώ ότι υπάρχει όρεξη και διάθεση να αναδειχθούν μέσα από το «μελάνι» συναισθήματα, αλήθειες και ηθικές αναζητήσεις αλλά ταυτόχρονα να καλλιεργείται και το ανάλογο έδαφος που θα τις υποδεχτεί.
Προσωπικά, ποια αξία δεν θα διαπραγματευόσαστε;
Την «αξία» του χρήματος. Η αποζημίωση που ζητάμε στο θεατρικό είναι ηθικό ζήτημα όχι οικονομικό.
Ένα απόσπασμα από τη λογοτεχνική σας βιβλιοθήκη ως δείκτης του μέλλοντος;
Γενικά έχω μια αδυναμία στην αρχαία κλασική δραματουργία. Ένα απόσπασμα από τον «Αγαμέμνονα» του Αισχύλου θεωρώ ότι έχει παρελθόν, παρόν και μέλλον, είναι τα λόγια της Κλυταιμνήστρας που λέει για την αδελφή της Ελένη όταν ο άνδρας της θυσιάζει την Ιφιγένεια για να έχουν τα καράβια ούριο άνεμο: «Φτάνει κανείς να είναι όμορφος για να είναι και αθώος;» …
Και ένα αγαπημένο;
Από το ίδιο έργο τον «Αγαμέμνονα» (είναι το αγαπημένο μου ας κάνω διδακτορικό στον Αριστοφάνη) ο αρχικός μονόλογος του φύλακα είναι συγκλονιστικός…
Η Ισμήνη Σακελλαροπούλου στο διαδίκτυο: fb
Πηγή φωτογραφιών & βιογραφικού: ΚΑΠΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ
Κολάζ εξωφύλλου: https://simiomatario.gr/
